محیط کشت EMB (Eosin Methylene Blue) – انتخابی ایده‌آل برای شناسایی باکتری‌های گرم منفی روده‌ای

2.5 Flash

مکالمه با Gemini

جمینی راجب محیط کشت EMBآیبرسکو توضیح بده برای 

محیط کشت EMB (Eosin Methylene Blue) – انتخابی ایده‌آل برای شناسایی باکتری‌های گرم منفی روده‌ای

محیط کشت EMB یا ائوزین متیلن بلو، یک محیط کشت افتراقی و انتخابی است که به طور گسترده در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی برای جداسازی و شناسایی باکتری‌های گرم منفی روده‌ای (Enterobacteriaceae)، به ویژه کلیفرم‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محیط، ابزاری حیاتی در تشخیص آلودگی‌های میکروبی در آب، غذا و نمونه‌های بالینی است.

ویژگی‌های کلیدی و مزایای محیط کشت EMB:

انتخابی (Selective):

حاوی رنگ‌های ائوزین Y و متیلن بلو است. این رنگ‌ها به طور انتخابی رشد باکتری‌های گرم مثبت را مهار می‌کنند، در حالی که اجازه رشد باکتری‌های گرم منفی را می‌دهند. این خاصیت، جداسازی باکتری‌های گرم منفی را از نمونه‌های حاوی فلور میکروبی مختلط آسان‌تر می‌کند.

افتراقی (Differential):

این محیط حاوی قندهای لاکتوز و ساکارز است. باکتری‌های گرم منفی بر اساس توانایی خود در تخمیر این قندها، کلنی‌هایی با مورفولوژی و رنگ‌های متفاوت تولید می‌کنند:

تخمیرکننده‌های قوی لاکتوز/ساکارز (مانند E. coli): این باکتری‌ها با تخمیر سریع قندها، مقدار زیادی اسید تولید می‌کنند که باعث کاهش شدید pH محیط می‌شود. در نتیجه، رنگ‌ها جذب شده و کلنی‌هایی با رنگ آبی تیره تا سیاه و درخشش فلزی سبز (Metallic Sheen) متمایز تشکیل می‌دهند. این درخشش سبز فلزی، نشانگر قطعی حضور E. coli و تخمیر قوی آن است.

تخمیرکننده‌های ضعیف لاکتوز/ساکارز (مانند Klebsiella و Enterobacter): این باکتری‌ها مقدار کمتری اسید تولید می‌کنند که منجر به کاهش pH متوسط می‌شود. کلنی‌های آن‌ها معمولاً صورتی تا بنفش روشن و غالباً موکوئیدی (چسبناک) هستند و درخشش فلزی ندارند.

غیر تخمیرکننده‌های لاکتوز/ساکارز (مانند Salmonella و Shigella): این باکتری‌ها قادر به تخمیر قندها نیستند و از پپتون موجود در محیط برای رشد استفاده می‌کنند. این فرآیند باعث افزایش pH محیط می‌شود و کلنی‌های آن‌ها بی‌رنگ، شفاف یا به رنگ محیط (کهربایی) باقی می‌مانند.

ترکیبات اصلی محیط کشت EMB:

پپتون: منبع غنی از نیتروژن، ویتامین‌ها و کربن برای رشد باکتری‌ها.

لاکتوز و ساکارز: قندهای تخمیرپذیر که به عنوان منبع انرژی عمل می‌کنند و اساس افتراقی محیط را تشکیل می‌دهند.

دی‌پتاسیم فسفات: به عنوان بافر عمل می‌کند تا pH محیط را در محدوده مناسب نگه دارد.

ائوزین Y و متیلن بلو: رنگ‌های اندیکاتور pH و عوامل انتخابی که رشد باکتری‌های گرم مثبت را مهار کرده و بر اساس تخمیر قندها، به کلنی‌ها رنگ می‌دهند.

آگار: عامل جامد کننده محیط.

کاربردهای محیط کشت EMB:

تشخیص کلیفرم‌ها: به طور گسترده برای شناسایی و شمارش باکتری‌های کلیفرم و کلیفرم‌های مدفوعی در نمونه‌های آب، غذا و لبنیات استفاده می‌شود که نشان‌دهنده آلودگی احتمالی با عوامل بیماری‌زا است.

جداسازی باکتری‌های روده‌ای: جداسازی و افتراق گونه‌های مختلف باکتری‌های گرم منفی روده‌ای از نمونه‌های بالینی (مدفوع، ادرار و غیره).

مطالعات میکروبیولوژی: ابزاری عالی برای دانشجویان و پژوهشگران جهت آموزش و درک اصول رشد انتخابی و افتراقی باکتری‌ها.